I. TÌNH HÌNH DỊCH
1. Dịch Cúm gia cầm
1.1. Tình hình dịch Cúm gia cầm H5N1
Trong ngày, có báo cáo cập nhật từ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Hiện nay, cả nước còn 78 ổ dịch Cúm gia cầm H5N1 tại 21 tỉnh. Toàn bộ số gia cầm trong đàn mắc bệnh đã được địa phương tiêu huỷ; cụ thể như sau:
1.1.1. Đắk Lắk: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi tại 2 xã của 4 huyện Buôn Đôn, Cư Kuin làm 1.651 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.2. Long An: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 3 hộ chăn nuôi tại 3 xã của 2 huyện Châu Thành và Tân Trụ làm 600 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 14/2/2014, UBND tỉnh Long An đã có Quyết định số 552/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm H5N1 trên gia cầm xã Quê Mỹ Thạnh (huyện Tân Trụ) và xã Bình Quới (huyện Châu Thành) tỉnh Long An.
1.1.3. Kon Tum: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 4 hộ chăn nuôi tại 4 xã của 3 huyện Ngọc Hồi, Sa Thầy và TP Kon Tum làm 3.723 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.4. Tây Ninh: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 6 hộ chăn nuôi ở 6 xã tại 02 huyện Châu Thành và Bến Cầu làm 2.348 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 14/2/2014, UBND tỉnh Tây Ninh đã có Quyết định số 350/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm gia cầm tại huyện Châu Thành. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade2.3.2.1.C
1.1.5. Cà Mau: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi ở 2 xã tại 2 huyện Trần Văn Thời và TP Cà Mau làm 146 con gia cầm mắc bệnh. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1C (TP. Cà Mau) và Clade 1.1 (huyện Thới Bình).
1.1.6. Khánh Hoà: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 29 hộ chăn nuôi tại 16 xã của 3 huyện Cam Lâm, Diên Khánh và TX Ninh Hoà làm 19.734 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 12/2/2014, UBND tỉnh Khánh Hoà đã có Quyết định số 319/QĐ-UBND về việc công bố dịch bệnh Cúm gia cầm (H5N1) tại thị xã Ninh Hoà.Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1.C
1.1.7. Quảng Ngãi: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 6 hộ chăn nuôi tại 6 xã của 3 huyện Đức Phổ, Sơn Tịnh và Nghĩa Hành làm 6.383 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.8. Nam Định: Đã qua 19 ngày không phát sinh thêm gia cầm mắc bệnh. Lưu hành virus H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1C
1.1.9. Phú Yên: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi tại 1 xã của huyện Đông Hoà làm 2000 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.10. Lào Cai: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 25 hộ chăn nuôi tại xã 4 xã của huyện Bảo Thắng làm 10.850 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 14/2/2014, UBND tỉnh Lào Cai đã có Quyết định số 399/QĐ-UBND về việc công bố dịch Cúm A/H5N1 trên địa bàn huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.
1.1.11. Bà Rịa-Vũng Tàu: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi ở 2 xã của 2 huyện Xuyên Mộc và Tân Thành làm 1.645 con gia cầm mắc bệnh. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1.C
1.1.12. Nghệ An: Cúm gia cầm đã xảy ra ở 9 hộ chăn nuôi tại 6 xã của 5 huyện Nghi Lộc, Quỳnh Lưu, Yên Thành, TX Hoàng Mai và Nghĩa Đàn làm 1.852 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.13. Hà Tĩnh: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 7 hộ chăn nuôi của 2 xã của huyện Cẩm Xuyên làm 1.225 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.14. Quảng Bình: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 1 hộ chăn nuôi của huyện Bố Trạch làm 2.270 con gia cầm mắc bệnh.
1.1.15. Cần Thơ: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 7 hộ chăn nuôi của 3 xã của 3 huyện Bình Thuỷ, Phong Điền và quận Ô Môn làm 6.077 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 20/2/2014, UBND thành phố Cần Thơ đã có Quyết định số 469/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm gia cầm H5N1 trên địa bàn xã Tân Thới, huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1.C
1.1.16. Vĩnh Long: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 6 hộ chăn nuôi tại 6 xã của 4 huyện Bình Minh, Tam Bình, Trà Ôn và Vũng Liêm làm 9.522 con gia cầm mắc bệnh. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1C
1.1.17. Thanh Hoá: Dịch Cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi của xã Tân Trường, huyện Tĩnh Gia làm 90 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 19/2/2014, UBND tỉnh Thanh Hoá đã có Quyết định số 500/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm gia cầm A/H5N1 trên đàn gia cầm tại xã Tân Trường, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá.
1.1.18. Phú Thọ: Dịch cúm gia cầm đã xảy ra ở 2 hộ chăn nuôi gà của 2 xã thuộc 2 huyện Thanh Ba và Tam Nông làm 1.113 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 22/2/2014, UBND tỉnh Phú Thọ đã có Quyết định số 414/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm gia cầm H5N1 trên địa bàn xã Đông Lĩnh, huyện Thanh Ba.
1.1.19. Bình Định: Dịch cúm gia cầm đã xảy ra ở 3 hộ chăn nuôi của 3 xã thuộc 3 huyện Tây Sơn, Phù Cát, Tuy Phước làm 240 con gà và 550 con vịt mắc bệnh.
1.1.20. Trà Vinh: Dịch cúm gia cầm đã xảy ra tại 11 hộ chăn nuôi thuộc 5 xã, 3 huyện Tiểu Cần, Cầu Kè, Càng Long làm 14.194 con gia cầm mắc bệnh. Ngày 24/2/2014 UBND tỉnh đã có quyết định số 215/QĐ-UBND về việc công bố dịch cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh Trà Vinh.
1.1.21. Bạc Liêu:Dịch cúm gia cầm đã xảy ra tại 2 hộ chăn nuôi thuộc 2 xã, 2 huyện Phước Long và Giá Rai làm 2.000 con vịt mắc bệnh. Lưu hành vi rút H5N1 trên địa bàn tỉnh thuộc Clade 2.3.2.1.C
1.2. Qua phân tích dịch tễ đợt dịch này cho thấy:
- Từ 10-14/02/2014, số lượng ổ dịch xuất hiện nhiều nhất.
- Trong năm 2014, vi rút cúm H5N1 nhánh 1.1 đã được phát hiện tại ổ dịch trên gà tại Long An, Kiên Giang, và Cà Mau; Hầu hết các ổ dịch trên gia cầm (gà, vịt, ngan) tại các tỉnh có dịch do vi rút H5N1 nhánh 2.3.2.1C. Việc cập nhật thông tin lưu hành vi rút Cúm gia cầm đã được Cục Thú y gửi các địa phương thường xuyên, cụ thể tại văn bản số 31/TY-DT ngày 06/01/2014, văn bản số 168/TY-DT ngày 10/02/2014 của Cục Thú y.
1.3. Nguyên nhân xảy ra dịch:
- Thời tiết trong tháng 1-2/2014 lạnh cả 3 miền Bắc, Trung, Nam là môi trường thuận lợi để vi rút H5N1 tồn tại và lây lan.
- Trong dịp Tết nguyên đán, gia tăng việc đi lại, mua bán gia cầm, sản phẩm gia cầm của người dân dẫn đến vi rút có điều kiện phát tán.
- Nhiều địa phương không triển khai công tác tiêm phòng định kỳ đợt 2 năm 2013 và chưa tổ chức tiêm phòng đợt 1/2014 cho nên các đàn gia cầm không có miễn dịch bảo hộ vi rút Cúm H5N1.
- Công tác thực hiện vệ sinh tiêu độc khử trùng thường xuyên môi trường chăn nuôi không được thực hiện trong thời gian qua tại nhiều địa phương.
- Qua công tác giám sát thường xuyên của Cục Thú y cho thấy tỷ lệ lưu hành vi rút H5N1 trên đàn thuỷ cầm tại các chợ buôn bán gia cầm trong năm 2013 gần 6%.
- Cuối năm 2013 và đầu năm 2014, nhánh vi rút 2.3.2.1C đã xâm nhập vào các tỉnh phía Nam và gây bệnh thay cho nhánh 1.1 lưu hành phổ biến tại các tỉnh phía Nam trong những năm trước đây. Nguyên nhân có thể do quá trình vận chuyển gia cầm từ phía Bắc vào Nam, sau đó lây lan qua các đàn vịt chạy đồng trong vùng dẫn đến việc nhánh 2.3.2.1C xuất hiện và lưu hành rộng rãi tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
1.4. Nhận định tình hình
- Các ổ dịch vừa qua xảy ra chủ yếu trên đàn gia cầm nuôi tại các hộ gia đình và đã được chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn thú y phát hiện và xử lý kịp thời nên chưa có hiện tượng lây lan diện rộng (4 tỉnh có 1 hộ bị dịch; 6 tỉnh có 2 hộ có dịch,...; trung bình mỗi tỉnh có 03 ổ dịch xảy ra tại 02 huyện). Riêng các tỉnh Khánh Hòa, Trà Vinh và Lào Cai có số lượng lớn gia cầm mắc bệnh phải tiêu hủy.
- Thời gian tới: Nguy cơ xảy ra dịch nhỏ lẻ ở các địa phương là rất cao. Nếu các địa phương tăng cường công tác giám sát, phát hiện và xử lý kịp thời thì vẫn kiểm soát được dịch.
2. Dịch Lở mồm long móng (LMLM)
Hiện nay, cả nước có tỉnh Cao Bằng và Bắc Kạn có ổ dịch LMLM.
3. Dịch Tai xanh trên lợn
Trong ngày, không có báo cáo ổ dịch mới phát sinh từ các địa phương.
Hiện nay, cả nước không có tỉnh nào công bố ổ dịch Tai xanh.
II. CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG DỊCH
15 đoàn công tác của Cục Thú y tiếp tục đi kiểm tra, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch cúm gia cầm tại các địa phương.
Triển khai tháng vệ sinh tiêu độc khử trùng khẩn cấp để phòng, chống dịch cúm gia cầm trong toàn quốc thực hiện theo Công văn số 519/BNN-TY ngày 18/02/2014 của Bộ Nông nghiệp và PTNT.
Ngày 25/2/2014, Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch cúm gia cầm họp phiên thường kỳ.
Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và PTNT đã đi kiểm tra, chỉ đạo công tác phòng chống dịch Cúm gia cầm tại tỉnh Bình Định và Quảng Ngãi.
Lãnh đạo Cục Thú y và các Cơ quan Thú y vùng đi kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống dịch Cúm gia cầm tại các địa phương./.