Thành phố Hồ Chí Minh có diện tích gần 209.600 ha, gồm 19 quận và 5 huyện ngoại thành. Đất nông nghiệp gần 104.000 ha, chiếm gần 50% tổng diện tích toàn thành phố, trong đó đất sản xuất nông nghiệp khoảng 56.700 ha, đất lâm nghiệp 36.300 ha, đất nuôi trồng thuỷ sản 9.400 ha, còn lại là đất làm muối.
Trong các năm qua, cùng với chương trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế chung, thành phố đã không ngừng đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, giảm diện tích trồng lúa kém hiệu quả để chuyển sang những cây trồng, vật nuôi có hiệu quả kinh tế cao với mục tiêu hướng đến xây dựng một nền nông nghiệp đô thị hiện đại, bền vững, có hàm lượng chất xám cao, công nghệ hiện đại, được đầu tư toàn diện và đồng bộ, mang lại năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao, phù hợp đặc thù nông nghiệp của một đô thị lớn.
Năm 2010, GDP nông nghiệp thành phố đạt 4.700 tỉ, tăng 5%, cao hơn so mức tăng bình quân của cả nước (2,8%). Bình quân giai đoạn 2006 – 2010, nông nghiệp thành phố tăng trưởng với tốc độ 5%/năm trong khi cả nước chỉ tăng 3,2%/năm. Giá trị và hiệu quả sản xuất trên 1 ha không ngừng tăng lên, từ 63 triệu đồng/ha/năm (2005) đã tăng lên hơn gấp 2 lần, đạt 155 triệu đồng/ha/năm vào năm 2010. Trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp thành phố, trồng trọt và chăn nuôi chiếm tỉ trọng đáng kể, lần lượt đạt 26,2% và 44,7%, kế đến là thủy sản với tỉ trọng 21,3%, lâm nghiệp chiếm tỉ trọng rất ít.
Về trồng trọt: đến năm 2010, diện tích gieo trồng rau đạt 13.000 ha, sản lượng thu hoạch 284.000 tấn, năng suất đạt gần 22 tấn/ha; hoa - cây kiểng có khoảng 2.000 ha (trong đó hoa lan khoảng 200 ha, mai khoảng 500 ha).
Về chăn nuôi: các trang trại chăn nuôi đã từng bước cải tiến phương thức chăn nuôi theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng qui mô đàn. Năm 2010, tổng đàn bò sữa đạt gần 80.000 con, chiếm 60% đàn bò sữa cả nước, heo đạt 343.000 con, cá sấu khoảng 170.000 con.
Về thủy sản: tổng sản lượng đạt khoảng 47.000 tấn, trong đó khai thác đạt 22.000 tấn, nuôi trồng đạt 25.000 tấn. Sản lượng cá cảnh đạt 60 triệu con, trong đó xuất khẩu 7,5 triệu cá cảnh, đạt kim ngạch 6,2 triệu USD.
Về lâm nghiệp: diện tích rừng và cây lâm nghiệp trồng phân tán đạt 42.500 ha, đạt tỉ lệ che phủ 18,76%.
Về chương trình giống cây trồng, vật nuôi: đã phát triển nhiều doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh giống, áp dụng nhiều loại giống và kỹ thuật, công nghệ hiện đại vào sản xuất, mang lại sự cải thiện rõ nét về năng suất và chất lượng nông sản. Năm 2010, thành phố đã sản xuất và cung cấp gần 13.000 tấn hạt giống các loại, phục vụ cho trên 1 triệu ha gieo trồng, 900.000 heo con giống, 1 triệu liều tinh heo giống, 60 triệu con cá cảnh và các loại giống cây trồng, vật nuôi khác, cung cấp cho nhu cầu sản xuất tại thành phố và các tỉnh thành trên cả nước.
Đã thành lập Khu Nông nghiệp công nghệ cao với diện tích 88 ha, thu hút được nhiều nhà đầu tư vào hoạt động, ứng dụng và chuyển giao nhiều công nghệ, kỹ thuật mới trong nông nghiệp.
Trong thời gian tới, ngành nông nghiệp thành phố tiếp tục tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới; các chương trình giống cây, giống con chất lượng cao, phát triển rau an toàn, bò sữa, thủy sản, hoa - cây cảnh - cá kiểng, cá sấu … Phấn đấu đến năm 2015, diện tích hoa cây kiểng đạt trên 2.100 ha, cá kiểng trên 100 triệu con, duy trì đàn bò ở mức 83.500, đàn heo 300.000 con, cá sấu 190.000 con, diện tích gieo trồng rau trên 15.000 ha ... Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân giai đoạn 2011 – 2015 đạt 6%/năm, giá trị gia tăng 5%/năm.
Phát huy hiệu quả cơ sở hạ tầng kỹ thuật nông nghiệp, thủy lợi, các công trình phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp đã đầu tư, đồng thời tập trung đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, đưa vào khai thác sử dụng có hiệu quả các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng trọng điểm.
- Dự án đầu tư Khu Nông nghiệp công nghệ cao (88 ha); dự kiến triển khai đầu tư mở rộng 2 - 3 dự án Khu Nông nghiệp công nghệ cao về chăn nuôi, thủy sản với tổng vốn đầu tư 1.000 tỉ đồng, tương đương 48 triệu USD.
- Dự án xây dựng Trung tâm Công nghệ sinh học: qui mô 23 ha, tổng vốn đầu tư gần 1.000 tỉ đồng, tương đương 48 triệu USD.
- Dự án xây dựng Trung tâm Giao dịch và Triển lãm sản phẩm nông nghiệp: qui mô 24 ha, tổng vốn đầu tư 500 tỉ đồng, tương đương 24 triệu USD.
- Dự án xây dựng Trung tâm Thủy sản thành phố: qui mô 100 ha, tổng vốn đầu tư 1.500 tỉ đồng, tương đương 72 triệu USD.
- Các dự án do Tổng công ty nông nghiệp Sài Gòn TNHH MTV làm chủ đầu tư:
+ Dự án đầu tư Nhà máy giết mổ gia cầm có qui mô công suất giết mổ 150.000 con/ngày với tổng vốn đầu tư dự kiến 100 tỉ đồng, tương đương 4,8 triệu USD
+ Dự án Nhà máy sữa Củ Chi với quy mô công suất đạt 40.000 tấn sữa/năm, tổng vốn đầu tư 295 tỉ đồng, tương đương 14,1 triệu USD
+ Dự án Trung tâm Hoa kiểng Sài Gòn với quy mô 500 ha, tổng vốn đầu tư dự kiến 200.000 triệu đồng, tương đương 9,6 triệu USD.
Từ Minh Đức