Giai đoạn 1986-1990: Đây là giai đoạn Thành phố tập trung xây dựng nhiều công trình thủy lợi có ý nghĩa lịch sử như: Hệ thống thủy lợi kênh đông Củ Chi: với 11 km kênh trục chính, 22 tuyến kênh cấp I (62 km) tưới tiêu cho 15.000 ha vùng Củ Chi; hệ thống ngăn mặn, xổ phèn vùng Tây Nam Hóc Môn và Bắc Bình Chánh. Trong giai đoạn này, thành phố đã dành gần 20% ngân sách và huy động nhiều nguồn đầu tư khác xây dựng thêm cơ sở vật chất – kỹ thuật hạ tầng, như: thủy lợi kênh Đông, kéo lưới diện quốc gia về nông thôn, duy tu cầu đường, xây dựng các cơ sở phúc lợi xã hội. Đồng thời, do đây là giai đoạn đầu thời kỳ đổi mới, nhiều tác động khách quan vì cơ chế thị trường xoay quanh các vấn đề giá cả và khó khăn trong lưu thông nên tốc độ tăng giá trị sản xuất nông lâm nghiệp có xu hướng chậm lại chỉ đạt bình quân 4,6%/năm (cả nước đạt 3,8-4%/năm), sản xuất nông nghiệp vẫn ở dạng sản xuất nhỏ, tốc độ phát triển chậm, chưa vững chắc. Tuy nhiên, các chương trình phát triển giống bò sữa, heo chất lượng cao được chú trọng và đạt thành quả khích lệ.
Nhờ vào những đầu tư ban đầu của giai đoạn trước, đã góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp thành phố trong các giai đoạn tiếp theo tăng trưởng cao so với nông nghiệp cả nước trong bối cảnh diện tích đất nông nghiệp suy giảm qua từng năm. Cụ thể: Giá trị sản xuất nông lâm thủy sản giai đoạn 1991-1995 tăng bình quân 4,9%/năm, giai đoạn 2005-2010 đạt bình quân 6%/năm và giai đoạn 2011 đến nay giá trị sản xuất nông lâm, ngư nghiệp luôn đạt trên 6%/năm
Giai đoạn 2001-2004: Đây là giai đoạn chuyển dịch cơ cấu sản xuất rất mạnh thông qua chương trình giống chất lượng cao với mũi đột phá qua chương trình 2 cây - 2 con của thành phố (rau an toàn, dứa cayene, bò sữa, tôm sú), đến năm 2004 bổ sung thêm cây hoa kiểng và con cá cảnh. Tạo ra nhiều mô hình hiệu quả như nuôi tôm sú công nghiệp thu nhập 140 triệu đồng/ha/năm, nuôi bò sữa 5 con/hộ, thu nhập 45 triệu đồng ha/năm, Trồng rau an toàn thu nhập 150-180 triệu đồng/ha/năm, nuôi cá sấu 50 con/hộ thu nhập 150 triệu đồng/năm.
Trong giai đoạn 2005-2010, mục tiêu là chuyển dịch diện tích trồng lúa năng suất thấp (11.000 ha) sang các loại cây trồng khác có hiệu quả hơn như rau, hoa kiểng, thủy sản... góp phần nâng cao giá trị sản xuất ngành nông lâm ngư nghiệp năm 2010 đạt 158,2 triệu đồng/ha/năm.
Nhờ những thành quả đó, thành phố đã đặt ra mục tiêu lâu dài trong các kỳ đại hội tiếp theo là phát triển nông nghiệp đô thị theo hướng ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học. Do đó, mặc dù giai đoạn 2014-2017, đã chuyển 1.967 ha diện tích đất lúa hiệu quả thấp (giảm bình quân 6%/năm), diện tích mía 455 ha (giảm bình quân 5,1%/năm), diện tích cao su 1.071 ha (giảm bình quân 6,5%/năm), thành phố đã phát triển được nhiều mô hình hiệu quả khi chuyển từ trồng lúa (lợi nhuận bình quân đạt 17 triệu đồng/ha/năm) sang trồng rau các loại (lợi nhuận bình quân đạt 300-600 triệu đồng/ha/năm) gấp 17-35 lần so trồng lúa; sang trồng lan các loại (lợi nhuận bình quân đạt 800-1.000 triệu đồng/ha/năm) gấp 40-50 lần so với trồng lúa; sang nuôi tôm sú (thâm canh, bán thâm canh) lợi nhuận đạt gấp 10-25 lần so với trồng lúa. Khi chuyển từ trồng mía (lợi nhuận bình quân đạt 10 triệu đồng/ha/năm) sang trồng mai nguyên liệu (lợi nhuận bình quân đạt 700 triệu đồng/ha/năm) gấp 70 lần so với trồng mía.
Ngoài ra, thành phố cũng cho thấy việc ứng dụng công nghệ cao đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực cho người nông dân thành phố qua việc đã hình thành nhiều loại hình và vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, như trồng dưa lưới cho lợi nhuận 890 triệu đồng/năm; mô hình trồng rau xà lách thủy canh và cà chua bi cho lợi nhuận 1,1-1,3 tỷ đồng/ha/năm, trồng ớt ngọt trong điều kiện nhà màng, trồng trên giá thể, hệ thống tưới nhỏ giọt cho lợi nhuận 1,2 tỷ đồng/ha/năm; hoa chuông trồng trong nhà màng, giá thể, tưới nhỏ giọt cho lợi nhuận 2,2 tỷ/ha/năm. Đến năm 2017, giá trị sản xuất ngành nông lâm ngư nghiệp đạt 450 triệu đồng/ha/năm, gần gấp 3 lần so với năm 2010.
Qua đó cho thấy, đời sống nông dân được cải thiện và từng bước nâng cao trong thời gian qua, giá trị sản xuất bình quân một ha đất sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2014-2017 tăng từ 282,5 triệu đồng năm 2013 lên 450 triệu đồng (bình quân tăng 12,3%/năm). Theo kết quả điều tra thu nhập của Cục Thống kê TpHCM, thu nhập của người dân nông thôn vùng ngoại thành tăng từ 39,7 triệu đồng/năm năm 2014 (khu vực thành thị là 61,4 triệu đồng/năm, gấp 1,54 lần khu vực nông thôn) lên 49,175 triệu đồng/năm năm 2017 (khu vực thành thị năm 2016 là 65,2 triệu đồng/năm, gấp 1,32 lần khu vực nông thôn năm 2017), góp phần thu hẹp khoảng cách về nhu nhập giữa nông thôn và thành thị.
Nhìn chung, Thành phố Hồ Chí Minh cũng giống như các thành phố lớn khác trên thế giới, đều chịu nhiều áp lực của quá trình đô thị hóa. Việc chuyển đổi nguồn thu nhập chính từ nông nghiệp sang các ngành, lĩnh vực khác, cũng dẫn đến sự chuyển dịch lao động góp phần nâng cao thu nhập và đa dạng hóa thu nhập cho người nông dân, đồng thời cùng với việc ban hành nhiều chính sách khuyến khích hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng nông nghiệp đô thị của thành phố đã khuyến khích rất nhiều người nông dân thành phố có thêm nhiều nguồn lực về vốn để mạnh dạn ứng dụng khoa học công nghệ, đầu tư mở rộng, phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, điều này phù hợp với chủ trương và đường lối của đảng và nhà nước trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Việc chuyển đổi diện tích đất lúa và các cây trồng khác kém hiệu quả để sang các lĩnh vực hiệu quả cao hơn khác trong nội bộ ngành nông nghiệp và các lĩnh vực khác ngoài ngành nông nghiệp là một chủ trương đúng đắn và cần thiết với mục tiêu cuối cùng là đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nâng cao thu nhập và đời sống cho người nông dân. Nhằm tiếp tục đảm bảo vành đai xanh, tạo môi trường cho khu vực nội thành, đẩy mạnh nâng cao thu nhập cho người nông dân thành phố và phát triển nông nghiệp bền vững, tương lai của ngành nông nghiệp thành phố tập trung chủ yếu tiếp tục cơ cấu lại mạnh mẽ và đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị; tập trung vào phát triển sản xuất giống và những cây con chất lượng cao, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học kết hợp du lịch sinh thái góp phần nâng cao năng suất lao động và giá trị lợi nhuận trên một đơn vị diện tích. Đẩy mạnh các hoạt động tổ chức sản xuất, sơ chế, chế biến, xúc tiến thương mại, phát triển thị trường; tiếp tục tạo thuận lợi hơn nữa cho phát triển doanh nghiệp; đào tạo nghề cho khu vực nông thôn; phát huy vai trò trung tâm của Hợp tác xã giúp sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định bền vững, thúc đẩy xây dựng nông thôn mới, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, ngoại thành. Mục tiêu thu nhập của của ngành nông nghiệp không chỉ dừng lại ở 450 triệu đồng/người/ha, mà phải đạt từ 800 – 1 tỷ đồng/ha trong giai đoạn tiếp theo của Đại hội./.